နန္းေရႊမံႈႏွင့္ ဥပုသ္။

     အသက္ကေလးရလာေတာ့ ဘာသာေရးေလးေတြ စိတ္ဝင္စားလာတယ္။ မတတ္ႏုိင္တဲ့ၾကားကပဲ လုပ္ခ်င္စိတ္ကေလးကလည္း တုိးတုိးထြက္လာျပန္တယ္။ အဲ့ဒါနဲ႔ပဲ ကုိယ္ျဖစ္ခ်င္တာ၊ လုပ္ခ်င္တာကုိ နည္းစနစ္တက် အျဖစ္ဆံုး လုပ္ႏုိင္ဖုိ႔ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာေတြဆီ ေျခဆန႔္ၾကည့္လုိက္ေတာ့။ 

ဓမၼရံသီစာမ်က္ႏွာ မွာ ဥပုသ္သည္စစ္စစ္ျဖစ္ေရးဆုိတာသြားေတြ႕တယ္။ ကုိယ္လည္း အဲ့လုိေစာင့္ထိန္းႏုိင္ ရမယ္လုိ႔ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားရတယ္။ ၿပီးေတာ့ေနာက္တစ္ခုက ခုမွစၿပီးဥပုသ္သီလေဆာက္တည္မွာ ဆုိေတာ့ အစီအစဥ္တက်ေလးျဖစ္ခ်င္ျပန္တယ္။ အဲ့ဒါနဲ႔ အရွင္နာယကာလကၤာရ ရဲ႕ ဥပုသ္ေစာင့္ပံုအစီအစဥ္ဆုိတာေလးကုိ ေသခ်ာဖတ္ၾကည့္ၿပီး အစစအရာရာ စီစဥ္ထားရျပန္တာေပါ႔။ 

တစ္သက္လံုးနဲ႔ခ်ီၿပီးေျပာရရင္ ခုမွ စနစ္တက်နဲ႔ ဥပုသ္ စေစာင့္မွာကုိး။ မလုပ္ရင္လဲ လံုးဝမလုပ္ခ်င္ဘူး။ လုပ္ၿပီဆုိရင္လည္း စနစ္တက်နဲ႔ အပီအျပင္လုပ္ခ်င္ တယ္ေလ။ ငယ္ကတည္းက ကုိးကြယ္လာတဲ့ဘာသာမဟုတ္ေလေတာ့ မသိနားမလည္တာေတြက ခပ္မ်ားမ်ားရယ္ပါ။ 

ဗုဒၶဘာသာကုိ စၿပီး သက္ဝင္ယံုၾကည့္တဲ့အခ်ိန္မွ အသက္စရွင္တယ္လုိ႔ တြက္မယ္ဆုိရင္ သံုးႏွစ္သမီးေလးပဲ ရွိေသးတယ္ ငယ္ေသးတယ္လုိ႔ ေျပာရမယ္ထင္တယ္ေနာ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ အသက္ေတြ မငယ္ေတာ့ ဘူး။ မလုပ္ႏုိင္လုိ႔မလုပ္ပဲေနမဲ့အစား မလုပ္ႏုိင္တဲ့ၾကားက လုပ္ႏုိင္သမွ် ႀကိဳးစားလုပ္ရမယ္။ 

မလုပ္ႏုိင္လုိ႔ မလုပ္ပဲေနရင္ ဘာမွျဖစ္လာမွာမဟုတ္ဘူး။ မလုပ္ပဲေနတာထက္ေတာ့ နဲနဲလုပ္ရင္ နဲနဲေတာ့ရမွာေပါ႔။ အက်ဳိးေမွ်ာ္ကုိးၿပီးလုပ္တာေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ ကုိယ့္ေနာက္ပါမဲ့ ရိကၡာထုတ္ကုိ ကုိယ္တုိင္ပဲ စုေဆာင္း ရမွာေပါ႔။ အလင္းေရာင္လာတာနဲ႔ အေမွာင္ေပ်ာက္သြားတာပဲေလ။ အေမွာင္ေပ်ာက္ေအာင္လုပ္ၿပီးမွ အလင္းေရာင္ဝင္လာေအာင္ လုပ္ရတာမွမဟုတ္တာပဲ။ 

ကုသုိလ္တရားေတြ ပြားမ်ားဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနရင္း စီစဥ္ေနရင္းနဲ႔ပဲ အကုသုိလ္တရားေတြ ေလွ်ာ့ပါးသြားမွာပါ။ အလင္းေရာင္နဲနဲေလးဝင္လာရင္ အေမွာင္ထု နဲနဲေလးေလွ်ာ့သြားမွာပါ။ အလင္းေရာင္မ်ားမ်ားဝင္လာရင္ ေတာ့ အေမွာင္ထုမ်ားမ်ားေလွ်ာ့သြားမွာေပါ႔။ 

ဓမၼရံသီစာမ်က္ႏွာက ဥပုသ္သည္စစ္စစ္ျဖစ္ေရးဆုိတာက

ရွစ္ပါးသီလ (ဥပုသ္) ခံယူေဆာက္တည္ရာ၌ ညေန ေန၀င္သည္အထိသာ၊ ေက်ာင္းတြင္းရွိေနစဥ္သာဟု အဓိ႒ာန္ျပဳ၍ ခံယူေဆာက္တည္လွ်င္ ညစာ ထမင္းစားလို႔ ရသည္ဟု ဆိုပါသည္၊ ဟုတ္ပါသလား။
ဥပုသ္ေစာင့္ျပီး လက္ဖက္ရည္ၾကမ္းေသာက္၊ ထန္းလ်က္၊ ၾကံသကာ၊ ညဂ်င္းသုပ္ စားရသည္၊ ဘိလပ္ရည္၊ ရွလပတ္ရည္ ေသာက္ရသည္ ဆိုသည္မွာ ဟုတ္ပါသလား၊ သိလိုပါသည္ဘုရား။
( သိလိုသူမ်ား-ရန္ကုန္ )

( ေျဖ )
ဤျပႆနာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမးလာၾကသူ အလြန္မ်ားပါသည္၊ ေမးပင္ မေမးထိုက္ဟု ဆိုခ်င္ပါသည္၊
ဗုဒၶဘာသာ သမၼာႏြယ္၀င္ သူေတာ္စင္တို႔သည္ မိမိတို႔၏ နိစၥသီလ ငါးပါးမွ်ကို အားမရႏိုင္သျဖင့္ ေန႔စဥ္မဟုတ္ တပတ္မွ တေန႔၊ ဥပုသ္ေန႔တြင္ အရိယာပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ တူတန္ႏိုင္သမွ် တူတန္ရန္ အထူးက်င့္သံုးေဆာက္တည္မႈ (ရွစ္ပါးသီလမွ်) ကို ေဆာက္တည္ၾကျခင္း ျဖစ္ရာ ဤတပတ္ တေန႔မွ် ဥပုသ္သီလကေလးကို အနည္းငယ္မွ် က်ိဳးေပါက္ ေျပာက္က်ားမႈ မျဖစ္ေရး၊ ရိပြန္း ညႇိဳးေရာ္မႈ မရွိေရးအတြက္ အထူးေစာင့္ေရွာက္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။

သီလကို အညႇိဳးမခံ၊ အသက္ကိုသာ အေသခံသြားေသာ ေန႔တ၀က္ ဥပုသ္ရွင္ အနာထပိဏ္ သူေ႒း၏ လုပ္သား လယ္သမားကဲ့သို႔၄င္း၊ လက္၌ ဓားလက္နက္ရွိလ်က္ မိမိအား ရစ္ပတ္ ေပါက္သတ္မည့္ ေျမြကို မခုတ္ဘဲ ဓားကို အေ၀းသို႔ လြင့္ပစ္ေသာ လယ္သမားကဲ့သို႔၄င္း၊ ဥပုသ္သီလကို အညႇိဳးအပ်က္မခံ၊ အသက္သာ အေသခံမည္ဟူေသာ စိတ္ထားရွိဖို႔ လိုအပ္ပါသည္၊

ဥပုသ္သီလ ခံယူျပီး သီလမပ်က္ပါဘူး-ဆိုကာ လက္ဖက္ရည္ ထန္းလ်က္ ၾကံသကာ စသည္ စားေသာက္မႈကို မျပဳဘဲ၊ ဥပုသ္ေန႔ မြန္းလြဲခ်ိန္မွ ေနာက္ေန႔ အရုဏ္တက္အထိ မိမိပါးစပ္တြင္း၌ ေသာက္ေရမွတပါး မည္သည့္အရည္ အဖတ္မွ မ၀င္ေစဘဲ ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္မွသာ တကယ့္ဗုဒၶဘာသာ ဥပုသ္သည္ အစစ္ ျဖစ္ႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္သားထားေစလိုပါသည္။

အရွင္ နာယကာလကၤာရ ရဲ႕ ဥပုသ္ေစာင့္ပံုအစီအစဥ္ဆုိတာကနန္းတုိ႔လုိ ဘာမွမသိနားမလည္ေသးတဲ့ သူေတြအတြက္ေတာ့ အစီအစဥ္တက်ရွိလွတယ္။

ဥပုသ္ေစာင့္ပုံ အစီအစဥ္ by အရွင္နာယကာလကၤာရ 

ဥပုသ္ေစာင့္ပုံ အစီအစဥ္

ဥပုသ္ ေစာင့္ပုံ

ဥပုသ္ ဟူေသာစကားသည္ ဥေပါသထ ဟူေသာ ပါဠိမွ ကူးစက္လာေသာ ပါဠိပ်က္ စကားတည္း။ ဥပ+ ၀သထ- ဟုပုဒ္ခြဲ၊ ဥပ- ညစာ မစားျခင္း၊ ၀သထ- ေနျခင္း၊ ညစားမစား ျခင္း၊ သူ ့အသက္မသတ္ျခင္း၊ စေသာ အဂၤါရွစ္ပါးႏွင့္ ျပည့္စုံေသာ သီလကုိ ခံယူေဆာက္တည္ ၍ ဘုရားဂုဏ္ေတာ္၊ တရားဂုဏ္ေတာ္ စေသာ အာရုံမ်ားကို အာရုံျပဳကာ (ဘာ၀နာ) ပြါးလ်က္ အကုသုိလ္စိတ္မ်ား မျဖစ္ေစဘဲ စိတ္စင္ၾကယ္ေအာင္ ေစာင့္စည္းေနထုိင္မႈကုိ ဥပုသ္ေစာင့္ ဟုေခၚသည္။


(ေဆာင္ပုဒ္) မိမိ စိတ္မွာ စင္ၾကယ္လာေအာင္ အဂၤါရွစ္တန္ သီလခံ၍ ၿခိဳးျခံ ေအာင့္အည္း တေျဖာင့္တည္းျဖင့္၊ ေစာင့္စည္း အားထုတ္ တရားကုတ္ ဥပုသ္ေစာင့္ ဟုမွတ္။

၁။ နက္ျဖန္ ဥပုသ္ေစာင့္မည္ဟု ၾကံစည္ေသာ သူေတာ္စင္သည္ ဥပုသ္ေစာင့္သည့္ အခုိက္၌ အိမ္မႈကိစၥေတြကုိ ေဆာင္ရြက္ျခင္းငွာ မေလ်ာ္ေသာေၾကာင့္ ယေန ့လုိအခါကပင္ အိမ္မႈကိစၥ မ်ားကုိ တာ၀န္ရွိသမွ် ၿပီးစီးေအာင္ စီမံထားရာ၏။

၂။ ခ်က္ျပဳတ္ ေကြ်းေမြးမည့္သူ အဆင္သင့္ရွိလွ်က္ နက္ျဖန္ မိမိစားဖုိ ့အတြက္ ေျပာျပ စီစဥ္ ထားရာ၏။ (ဥပုသ္ေစာင့္ခုိက္ ခါတုိင္းထက္ ေကာင္းေကာင္း စားဖုိ ့ကား မစီမံသင့္)

၃။ ခ်က္ျပဳတ္ ေကြ်းေမြးမည့္သူ မရွိလွ်င္ နက္ျဖန္ ကိစၥနည္းေအာင္ ၿပီးစီေကာင္းေသာ စားဖြယ္ ေသာက္ဖြယ္မ်ားကုိ ၿပီးစီးေစေအာင္ စီမံထားရာ၏။

၄။ နက္ျဖန္ နံနက္ အာရုဏ္တက္ခ်ိန္ကပင္ ကုိယ္လက္မ်ားကုိ စင္ၾကယ္ေအာင္ ျပဳ၍ စိတ္ၾကည္လင္ရုံမွ် သန္ ့ရွင္ေသာ အ၀တ္ကုိ ၀တ္ဆင္ရာ၏။

၅။ ပန္းပန္မႈ နံ ့သာလိမ္းမႈႏွင့္ အထူးတလည္ ျပင္ဆင္မႈကုိ မျပဳရာ။

၆။ ထုိ ့ေနာက္ ခပ္ေစာေစာကပင္ သီလေဆာက္တည္ရာ၏၊ (သီလေဆာက္တည္ေသာအခါ ပါဠိလုိ နားမလည္လွ်င္ ျမန္မာလုိ ေဆာက္တည္နိဳင္ပါသည္၊ ရွစ္ပါးသီလ ႏွဳတ္တက္မရလွ်င္ ကား ဘုရားပညတ္ေတာ္မူအပ္ေသာ ဥပုသ္သီလကုိ ေဆာက္တည္ပါ၏ ဟုႏွဳတ္က မိမိဘာသာ ဆုိ၍လည္း ေဆာက္တည္နိဳင္၏)။

၇။ သီလေဆာက္တည္ၿပီးလွ်င္ ေကြ်းေမြး လွဴဒါန္းဖြယ္ရာ ကိစၥရွိက ထုိကိစၥကုိ ျပဳလုပ္၍ မရွိက မိမိအတြက္ သင့္ေတာ္ရုံ စီမံ၍ စားေသာက္ရာ၏။ (တစ္ထပ္သာမက ညစာမစားဘဲ ေနနိဳင္ ေလာက္ေအာင္ပင္ စားေသာက္ခြင့္ရွိ၏)။

၈။ ေကြ်းေမြး စားေသာက္ၿပီးလွ်င္ ကုိယ္လက္ မစင္ၾကယ္က ေရခ်ိဳးရာ၏၊ (ကုိယ္စင္ၾကယ္မွ စိတ္ၾကည္လင္၊ စိတ္ၾကည္လင္မွ တရားကုိ အာရုံျပဳ၍ ေကာင္းသည္)။

၉။ ထုိ ့ေနာက္ မိမိတစ္ေယာက္တည္း ေနသင့္သူျဖစ္လွ်င္ တစ္ကုိယ္တည္းေန၍ အေဖာ္ႏွင့္ ေနသင့္သူျဖစ္က သေဘာတူ အေဖာ္ႏွင့္တကြ သင့္ေတာ္ေသာ ဆိတ္ၿငိမ္ရာ ဌာန၌ ျဗဟၼာဥပုသ္ကုိ ေစာင့္လုိလွ်င္ ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ကုိ အာရုံျပဳ၍ ေနရာ၏)။

၁၀။ တာရွည္စြာ ဆင္ျခင္၍ မေနနိဳင္လွ်င္ တရားစာကုိလည္း ၾကည့္ရွဳ ့ရြတ္ဖတ္ေနရာ၏၊ (ထုိင္၍ျခည္း ေနရမည္ဟု မဆုိလုိ၊ လွဲကာ စႀကၤ ံသြားကာ အမ်ဳိးမ်ဳိးမွ်တ ေအာင္ေနေစလုိ၏)။

၁၁။ နည္းလမ္းက်က် ေဟာေျပာမည့္ပုဂၢဳိလ္ ရွိလွ်င္ တရားနာရာ၏။

၁၂။ ညဥ့္အခ်ိန္သုိ ့ေရာက္ေသာအခါ မိမိ၏ သီလကုိ ျပန္၍ ဆင္ျခင္ၿပီးလွ်င္ အရိယာ သူေတာ္ေကာင္း ရဟႏၱာ အေပါင္းႏွင့္ ယေန ့အတြက္ မိမိတူမွ်ပုံကုိ ေအာက္ေမ့ရာ၏။

ေအာက္ေမ့ပုံ

ရဟႏၱာ အရွင္ျမတ္တုိ ့သည္ သူ ့အသက္ကုိ သတ္ျခင္း၊ သူ ့ဥစၥာခုိးျခင္း၊ ေလာကီအာရုံ ကာမဂုဏ္တုိ ့မွ ေရွာင္ၾကဥ္၍ ညစာ စားမႈ ့၊ ပန္းနံ ့သာစသည္ လိမ္းက်ံမႈမ်ားကုိ မျပဳသကဲ့သုိ ့ ငါသည္လည္း ယေန ့အဖုိ ့ထုိအမႈ အမ်ဳိးမ်ဳိးကုိ ေရွာင္ၾကဥ္သျဖင့္ ရဟႏၱာအရွင္ျမတ္မ်ားႏွင့္ တူေပသည္တကား၊ ဟု မိမိကုိယ္ အလြန္ေျမွာက္တင္ကာ ရဟႏၱာေယာကၤ်ား ရဟႏၱာမိန္းမ စိတ္ကုိ ျဖစ္ေစၿပီးလွ်င္ ယခုလုိ အသက္ထက္ဆုံး ေစာင့္စည္းေနပါလွ်င္ မၾကာခင္ ဒုကၡခပ္သိမ္း ၿငိမ္းေပလိမ့္မည္ဟု ဆင္ျခင္ရာ၏။

၁၄။ နံနက္ အာရုဏ္တက္၌ မိမိရည္မွန္းထားေသာ အခ်ိန္ေစ့ေသာ အခါ အလုိအေလ်ာက္ ရွစ္ပါးသီလ မရွိေတာ့ဘဲ ငါးပါးသီလသာ က်န္ေတာ့သည္။ ( ယခုကာလ အခ်ိဳ ့အရပ္မွာလုိ ငါးပါးသီလ ယူကာ ဥပုသ္ခ်ေနဖြယ္ မလုိပါ)။ဤကားဥပုသ္ေစာင့္ပုံအစီအစဥ္တည္း။

Posted by အရွင္နာယကာလကၤာရ 6/21/2008 08:12:00 PM

Uposatha sila (ဥပုသ္ေစာင့္ပုံ အစီအစဥ္ ) by Ashin Nayakalankara (အရွင္နာယကာလကၤာရ) 

ကုိးပါးသီလ ခံယူေဆာက္တည္ပုံ

အဟံ ဘေႏၱ  တိသရေဏန သဟ န၀ဂၤသမႏၷာဂတံ ဥေပါသထ သီလံံ ဓမၼံ ယာစာမိ၊ အနဳဂၢဟံ ကတြာ သီလံ ေဒထ ေမ ဘေႏၱ။ (ဒုတိယမၸိ၊ တတိယမၸိ)

ယမဟံ ၀ဒါမိ တံ ၀ေဒထ။

 အာမ ဘေႏၱ

နေမာ တႆ ဘဂ၀ေတာ အရဟေတာ သမၼာသဗၼဳဒၶႆ ( သုံးၾကိမ္)

ဗုဒၶံ သရဏံ ဂစၦာမိ၊
ဓမၼံ သရဏံ ဂစၦာမိ၊
သံဃံ သရဏံ ဂစၦာမိ၊ (ဒုတိယမၸိ၊ တတိယမၸိ)

သရဏ ဂမနံ ပရိပုဏ္ဏံ ။ 

အာမ ဘေႏၱ

*ပါဏာတိပါတာ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ သမာဓိယာမိ၊
 သူ႔အသက္ သတ္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏။


*အဒိႏၷာဒါနာ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ။
 သူတစ္ပါး ပစၥည္း ခုိးယူျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏။


*အျဗဟၼစရိယာ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ၊
မျမတ္ေသာ ေမထုန္အက်င့္ကုိ က်င့္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏၊


*မုသာ၀ါဒါ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ၊
 လိမ္ညာ ေျပာဆုိျခင္းမွ ေရွာင္ၾကည္ပါ၏၊


*သုရာ ေမရယ မဇၨပမာဒ႒ာနာ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ၊
  ေသရည္ အရက္ေသာက္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏။


*၀ိကာလ ေဘာဇနာ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ၊
 ေန႔လဲြ ညစာ စားျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏၊


*နစၥ ဂီတ ၀ါဒိတ ၀ိသုက ဒႆန မာလာဂႏၵ ၀ိေလပန ဓာရဏ မ႑န ၀ိဘူသန႒ာနာ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ။
 ကျခင္း သီဆုိျခင္း တီးမႈတ္ျခင္း ပဲြလမ္းသဘင္ၾကည့္ရႈျခင္း ပန္နံသာ နံသာေျပာင္းကုိ လိမ္းက်ံျခင္း မွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏


*ဥစၥာသယန မဟာသယနာ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ၊
 ျမင့္ေသာေနရာ ျမတ္ေသာေနရာ၌ ထုိင္ျခင္း ေနျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏။


*ေမတၱာ သဟဂေတန ေစတသာ သဗၺပါဏ ဘူေတသု ဖရိတြာ ၀ိဟရာမိ၊
 ေမတၱာစိတ္ျဖင့္ သတၱ၀ါအားလုံးတုိ႔ အေပၚျဖန္႔၍ ေနပါမည္။

တိသရေဏန သဟ န၀ဂၤသမႏၷာဂတံ ဥေပါသထ သီလံ ဓမၼံ သာဓုကံ ကတြာ အပၸမာေဒန သမၸာေဒထ

အာမ ဘေႏၱ

ဝါတြင္းကာလပါတ္လံုး ဥပုသ္ သီလစင္ၾကယ္စြာ ေဆာက္တည္ႏုိင္ရပါေစသား။